Wim Oosterlinck

drie boeken #129: Dimitri Leue

“Ik heb Latijnse gedaan, waarbij je moest zoeken wat het hoofdwerkwoord was, en wat de bijzin van de bijzin van de bijzin, en dat heeft een liefde voor taal meegebracht, voor hoe taal werkt.“

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Dimitri Leue (1974) is theatermaker en schrijver. Hij studeerde aan het conservatorium in Antwerpen. Hij was lid van theatergroep De Kakkewieten, maakte veel kinder- en jongerenvoorstellingen en is ook geregeld op televisie te zien. Hij schreef ook heel wat boeken, recent publiceerde hij de roman Wij is niets.

Ik ging bij hem thuis langs in Berchem. Hij gaf toe dat hij onze afspraak vergeten was, maar het lukte toch om te praten, en we gingen aan de grote eettafel zitten. Er liep ook een poes rond, die voor problemen zorgde: ik ben namelijk allergisch aan poezen. Het gevolg: een iets chaotischer aflevering dan normaal.

Dimitri Leue vertelt over theaterstukken lezen, over het systeem van de boekenkast die boven staat. Over de bijzondere manier waarop hij zijn eerste voorstelling schreef, en hoe die recent helemaal van betekenis veranderde door een dramatische gebeurtenis in zijn leven. Het gaat over theater spelen en lelijk zijn, en kunst.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Dimitri Leue.

“Ik denk dat ik de eerste acht jaar van mijn carrière iets te ijdel gecreëerd heb. De fout van mijn jeugdige zelf was de herhaling. Ik vond het op een bepaald moment wel prettig om in een hokje gestoken te worden: lief, schattig, mooi, ontroerend.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Wat mij vooral aanspreekt bij Georg Büchner is: zijn zinnen. Hij kan zinnen maken waarover ik dagen kan nadenken. Ik word gelukkig van zijn manier van schrijven.”

1. Georg Büchner: Verzameld werk. Bestel hier (affiliate)

“Alle dagboeken van Leonard Nolens zijn even ontwapenend, eerlijk, een beetje pervers ook omdat je echt inkijk hebt in zijn leven.”

2. Leonard Nolens: Dagboek van een dichter. Bestel hier (affiliate)

“Salman Rushdie is de man die twee bladzijden kan doen over één zin. Ik heb Latijnse gedaan, waarbij je moest zoeken wat het hoofdwerkwoord was, en wat de bijzin was van de bijzin van de bijzin, en dat heeft een liefde voor de taal meegebracht, voor hoe taal werkt, en Rushdie doet dat meesterlijk.“

3. Salman Rushdie: Haroen en de zee van verhalen. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Dimitri Leue: Wij is niets

-Tom Lanoye

-Jeroen Olyslaegers: Wildevrouw

-Dimitri Verhulst

-Friedrich Schiller

-Johann Wolfgang (von) Goethe

-Heiner Müller

-Leonard Nolens: verzamelde gedichten

-Connie Palmen

–Bart Moeyaert

-Maksim Gorki

-Jan Terlouw

-Thea Beckman

–Roald Dahl

-Salman Rushdie: De duivelsverzen

-Salman Rushdie: Middernachtskinderen

-Felix Timmermans: Pallieter

-Gerard Walschap

-Cyriel Buysse

Links:

–de website van Dimitri Leue

–theatervoorstelling Onderland

“In het programma Mag ik u kussen ben ik degene die het meest heeft mogen kussen. Dat komt niet omdat ik de knapste man van de wereld ben, maar omdat ik heel goed weet wat ik met woorden kan doen.”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

Muziek onder deze podcast: Stoned by Alexander Nakarada | https://www.serpentsoundstudios.com Music promoted by https://www.free-stock-music.com Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

12 april 202218 april 2022 door wimoosterlinck

drie boeken (De Tijd 2): Jonathan Berte

“Als je mij op een onbewaakt moment na vijf pinten in een Antwerps café zou tegenkomen, zou je mij uitspraken kunnen horen doen als: Ik heb geen bedrijf, ik heb een project van toegepaste filosofie met een deadline.”

luister hier naar de podcast (via de website van De Tijd)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

Jonathan Berte (1978) studeerde toegepaste fysica aan de Universiteit Gent, en specialiseerde in neuroscience in Zurich. Hij is oprichter en CEO van Robovision, een bedrijf dat toepassingen voor artificiële intelligentie ontwikkelt, en in de spits zit van de technologische ontwikkelingen van vandaag.

Ik trok naar het Technologiepark in Zwijnaarde bij Gent, waar een massa onderzoekscentra van bedrijven gevestigd is, en tussen het BASF Innovation Center, Ablynx, Innogenetics en centra voor medische biotechnologie staat ook het gebouw waarin Robovision gevestigd is.

Jonathan Berte deed zelf de deur voor me open. Ik zag meteen een inkomhal die vol stond met kartonnen dozen, met hier en daar een robotarm erop.

Ons gesprek ging over het boek van zijn vader dat hem deed beslissen om ingenieur te worden. Over het boek dat hem helpt de lange termijn te zien als bedrijfsleider. Over wat hij het moeilijkste vind als CEO en wat hij zichzelf in zijn functie heeft moeten leren.

Het gaat over filosofie, over ons brein en ons zelfbewustzijn, over Bach en robots. En Jonathan Berte vertelt tegen welke projecten Robovision al neen heeft moeten zeggen.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Jonathan Berte.

luister hier naar de podcast (via de website van De Tijd)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

“Het boek Gödel, Escher, Bach heeft mijn ogen doen opengaan voor de kracht van de wiskunde. Ik was zo geraakt door het boek dat ik dacht: ik wil daar iets mee doen. Ik wil later experimenteren met slimme systemen en nadenken over hoe die bewust kunnen worden.”

1. Douglas Hofstadter: Gödel, Escher, Bach. Bestel hier (affiliate)

“Het boek Life 3.0 gaat over hoe is het om mens te zijn in tijden van artificiële intelligentie. En als CEO van een AI-bedrijf is dit een boek dat mij heeft doen nadenken: je kan niet zomaar elk project aanvaarden. Er zijn implicaties van bepaalde toepassingen. We hebben al vaak neen moeten zeggen.”

2. Max Tegmark: Life 3.0. Bestel hier (affiliate)

“Dit boek is mijn coach geweest als manager, hoe jezelf te verbeteren.”

3. Simon Sinek: The Infinite Game. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via de website van De Tijd)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Douglas Hofstadter: I am a strange loop

-John Gribbin: In Search of Schrodinger’s Cat

-J.K. Rowling: Harry Potter (reeks)

-Richard Dawkins: De zelfzuchtige genen

-Roger Penrose

-Simon Sinek: Start With Why

Links:

–Robovision

–Aphex Twin

–project met Jef Neve

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

9 april 202218 april 2022 door wimoosterlinck

gelezen: Gustaaf Peek: A.D.

De roman A.D. van Gustaaf Peek is een heel bijzonder boek, een speciaal geval. Het is een weergaloze beschrijving van het leven op een schip dat eind 16de eeuw naar het oosten vaart om handelswaar te vinden. We volgen een bende mannen die hoopt een eiland te ontdekken waar ze water en voedsel kunnen inslaan, liefst ten koste van de plaatselijke bevolking. Het leven op het schip is armoedig, gewelddadig, verschrikkelijk.

A.D. is weergaloos, maar erg moeilijk. Ik heb grote delen van het boek twee keer moeten lezen om te begrijpen wat er stond; een deel heb ik nog steeds niet gesnapt. Gustaaf Peek schrijft in een wervelende, barokke taal met veel (maritieme?) vaktermen en stelt voortdurend uit om context te geven: je valt midden in een situatie zonder enige duiding, en krijgt pas bladzijden verder te lezen wat er eigenlijk aan de hand is. Bovendien heeft het grootste deel van het boek geen duidelijke hoofdpersoon, waardoor je voortdurend springt tussen namen en personages. Dit alles vraagt veel inspanning van de lezer, al wordt de dappere doorzetter wel beloond.

Gustaaf Peek geeft in deze roman een verbijsterend beeld van wat we nu de kolonisatie noemen, een ‘propere’ term voor wat de meute ingehuurde mannen in het boek aan het uitvoeren zijn. Het verhaal is schokkend, en misschien is het net de bedoeling van Peek om met zijn warreling van taal en personages de chaos op het schip te spiegelen in ons hoofd. Je voelt de onwetendheid van de bemanning, de ontreddering, de angst, de verschrikking.

Nog dit: A.D. deed mij enorm denken aan Blood Meridian van Cormac McCarthy, een meesterwerk waarmee het de taalvirtuositeit, het ritme, het bloederige geweld en – deels – de thematiek deelt. (zie ook ‘de jongen’ in deel 2) En er zijn slechtere boeken om mee vergeleken te worden.

Koop A.D. in je plaatselijke boekhandel of bestel het boek hier. (affiliate)

8 april 202212 april 2022 door wimoosterlinck

gelezen: Peter Verhelst: Lichamen

Ik heb de nieuwe novelle van de Vlaamse schrijver Peter Verhelst gelezen. In Lichamen dwaalt de hoofdfiguur door een appartementsgebouw, hij lijkt alleen op de wereld te zijn, iedereen is gevlucht, planten en dieren hebben alles heroverd. De sfeer is broeierig. Alles woekert. (Het woord woekeren is een uitstekend woord voor alles wat er in dit boek gebeurt.)

Overal zijn er dieren: honden, een koolmees, een beer. Hij ziet mensen met vogelkoppen. De man is in gevaar, er is dreiging, hij is bang en paranoïde. Hij draagt een wapen en gaat op zoek naar verborgen ruimtes, soms ontdekt hij een lichaam. Soms bekijkt hij een filmpje op zijn gsm. Hij leeft in zijn gedachten.

Het lezen van Lichamen is een belevenis: langzaam dringt er tot je door wat er echt aan de hand is, en zelfs dagen na het uitlezen zijn er stukjes die op hun plaats vallen. Lichamen is kort, slechts 140 bladzijden, en onvergetelijk. Het boek is schitterend geschreven, een overrompeling van beelden, en drijft op herhaling. Inhoud en vorm zijn één geheel, noodzakelijk en onvermijdelijk.

Meer en meer bij het schrijven over een boek bekruipt mij de schroom om teveel te verklappen, en zo de interpretatie te sturen en het leesplezier te beperken. Daarom enkel nog dit: Lichamen van Peter Verhelst is volgens mij een roman over verdriet, overrompelend verlies en vernietigende eenzaamheid. Wat een boek. Indrukwekkend.

Koop Lichamen in je plaatselijke boekhandel. Of bestel het boek hier. (affiliate)

6 april 20228 april 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #128: Abbie Boutkabout

“De dood is bij mij altijd erg aanwezig. Ik vind de dood heel onontkoombaar, ik ben er heel hard mee bezig. Misschien omdat ik benieuwd ben naar wat er gaat komen.“

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Deze aflevering van ‘drie boeken’ werd live opgenomen in het Kursaal van Oostende tijdens het DS Podcastfestival op 2 april 2022.

Abbie Boutkabout (1980) is schrijfster en podcastmaker. Ze heeft een eigen boekenpodcast, This is what I read, die tijdelijk stil ligt. Ze werkte een tijd voor KifKif, een organisatie die strijdt tegen ongelijkheid en racisme, maar stopte daarmee om zelfstandig schrijfster te worden. Ze werkte vooral rond de thema’s racisme, dekolonialisering, gender, vrouwenrechten.

We zaten in een zaaltje van het Kursaal in Oostende, in zeteltjes op het podium, met een schitterend uitzicht op zee door de grote ramen van het kursaal. Voor ons zat een klein geïnteresseerd publiek.

Abbie vertelt over hoe ze graag luidop leest, over het boek dat ze kocht voor dat éne gedicht dat haar deed wenen, het gaat over voorlezen voor haar dochtertje, over moederschap en rouw. Ze vertelt over het gedicht dat ze helemaal uit het hoofd kent.

Het gaat over waarom ze tijdelijk gestopt is met haar podcast, hoe dat deel is van de evolutie die ze nu in haar leven doormaakt, en hoe zelfs haar drie-boekenkeuze daarmee samenhangt. En het gaat over de link tussen één van haar boeken en haar eigen voornaam. Want Abbie heet eigenlijk niet echt Abbie.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Abbie Boutkabout.

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Ik heb gewerkt rond antiracisme, antidiscriminatie enzovoort, maar dan ben je altijd bezig met problematieken. Je moet constant bewijzen dat die ongelijkheid bestaat, en in het boek The Namesake was het de eerste keer dat migratie en het anders zijn in een bepaald land niet het probleem was, maar dat het gewoon gaat over een familie waarin dingen gebeuren.”

1. Jhumpa Lahiri: The Namesake. Bestel hier (affiliate)

“De dood is bij mij altijd heel erg aanwezig. Ik vind de dood heel… mooi? – ik weet niet of dat het juiste woord is – heel onontkoombaar. Ik ben er heel hard mee bezig. Misschien omdat ik benieuwd ben naar wat er gaat komen.“

2. Max Porter: Grief Is The Thing With Feathers. Bestel hier (affiliate)

“Ik heb dit boek gekocht voor één gedicht dat erin staat. Ik hoorde Mustafa Stitou het gedicht voordragen op een avond in Berchem, en ik heb toen echt gehuild in die zaal.”

3. Mustafa Stitou: Varkensroze Ansichten. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Hanya Yanagihara: Een klein leven

-James Joyce: Ulysses

-Nikolai Gogol

-Carson Ellis: Du iz tak? (Engels)

-Dick Bruna: Nijntje (reeks)

-Hanne Luyten, Noëmi Willemen: Wilma Wonder

-Max Porter: Lanny

-Max Porter: The death of Francis Bacon

-Chimamanda Ngozi Adichie: Amerikanah

-Christina Rossetti

-Hanya Yanagihara: To paradise

Links:

–de website van Abbie Boutkabout

–podcast This Is What I Read

-podcast Keihard met Ish Ait Hamou

“Ik ben tijdelijk gestopt met mijn podcast, deels omdat ik het gevoel had dat het systeem dat ongelijkheid in stand houdt, altijd zal winnen. Ik had het gevoel: er is niet ergens een eindpunt waarbij we kunnen vieren: we did it, er is geen discriminatie meer… Neen, de volgende generatie zal opnieuw moeten vechten.”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

5 april 20228 april 2022 door wimoosterlinck

drie boeken (De Tijd 1): Ann Claes

“Ik heb het boek De zeven eigenschappen van effectief leiderschap herlezen tijdens mijn week vakantie, en ik ga er nu mee aan de slag, als leidraad hoe ik mijn team kan organiseren om toch wat verantwoordelijkheden over te dragen.”

luister hier naar de podcast (via de website van De Tijd)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

Dit is aflevering 1 van een spin-off van de podcast ‘drie boeken’ voor de krant De Tijd. Wim Oosterlinck vraagt bedrijfsleiders welke drie boeken we volgens hen moeten gelezen hebben.

Ann Claes is de CEO van modebedrijf JBC. Ze leidt het bedrijf samen met haar broer Bart. Het heet niet meer JBC, het heet Claes Retail Group, en bevat behalve JBC ook Mayerline en CKS, wat ze overnamen in volle coronacrisis.

Het hoofdkwartier van het bedrijf is in Houthalen, en daar hadden we afgesproken voor dit gesprek. In een zaaltje waar niet alleen een tafel en stoelen staan, maar ook een kleedhokje.

Ann Claes vertelt over het managementboek dat ze na vele jaren opnieuw las en zo goed vond dat ze het onmiddellijk gaat beginnen toepassen in haar bedrijf. Over hoe het is om als bedrijfsleider bovenaan te staan, en niemand boven je te hebben. Over het familiecharter van het bedrijf – ze hebben een familiecharter. Over je best willen doen, én over goed willen doen. En over hoe Dimitri Verhulst haar met een boek terugbracht naar haar kindertijd.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Ann Claes.

“Ik ben begonnen bij mijn vader, heb gewoon op de winkelvloer gestaan. In het begin deed ik alles zelf, maar toen het team groter werd, moest ik ineens leiding geven. Ik dacht: ik heb dat niet geleerd, moet ik dat nu zomaar kunnen? En toen zag ik het boek De zeven eigenschappen staan en dacht ik: misschien kan ik daar iets van leren.”

luister hier naar de podcast (via de website van De Tijd)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

“Ik heb De zeven eigenschappen van effectief leiderschap tien jaar geleden gelezen, toen waren er andere werkpunten en zat ik in een andere situatie. Omdat je evolueert en zowel privé als zakelijk in een nieuwe situatie zit, haal ik er nu andere dingen uit.”

1. Steven Covey: De zeven eigenschappen van effectief leiderschap. Bestel hier (affiliate)

“Het boek Start to sleep heb ik gekregen van mijn man in een periode dat ik echt slaapproblemen had. Ik voelde mij op het einde van de week echt een zombie. Bovendien reisde ik die tijd vaak naar het verre Oosten, en door de jetlag werd mijn slaapprobleem alleen maar erger.”

2. Annelies Smolders: Start to sleep. Bestel hier (affiliate)

“Ik herken in De helaasheid der dingen zoveel van hoe de wereld rondom mij als kind was. Mijn grootmoeder woonde in een klein straatje met allemaal zussen naast elkaar, en tante Paulien had het café overgenomen.”

3. Dimitri Verhulst: De helaasheid der dingen. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via de website van De Tijd)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Pieter Aspe

-Griet Op de Beeck: Kom hier dat ik u kus

-Tom Lanoye

–Steven Van Belleghem

-Dimitri Verhulst: De laatste liefde van mijn moeder

-Lize Spit: Het smelt

-Lize Spit: Ik ben er niet

Links:

-de website van JBC

“Op vakantie heb ik altijd boeken bij waarvan ik iets leer: wat kan ik daarmee? maakt mij dat een beter mens?”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

2 april 20225 april 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #127: Dirk Verhofstadt

“Ik ben enorm geïnteresseerd in het individualisme, omdat ik dat één van de belangrijkste zaken vind in de menselijke geschiedenis: mensen die hun lot in eigen handen willen nemen, het recht op zelfbeschikking.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Dirk Verhofstadt (1955) is denker en politiek filosoof. Hij is kernlid van de denktank Liberales en was professor media en ethiek aan de Universiteit Gent. Daarvoor werkte hij als televisieproducer; hij was ook raadgever van Open VLD. Hij is de jongere broer van politicus Guy Verhofstadt. Hij schreef verschillende boeken: politiek-filosofische essays zoals Het Menselijk Liberalisme en Pleidooi voor individualisme. Hij schreef ook over de holocaust: het boek Chef-kok in IG Auschwitz en zijn doctoraat: Pius XII en de vernietiging van de Joden.

Ik zocht Dirk Verhofstadt thuis op – hij woont in Gent. Ik verstoorde het middagdutje van de hond. We gingen aan tafel zitten, hij legde drie stevige stapels boeken klaar, mét briefjes ertussen. Ons gesprek gaat over zijn focus op individualisme en zijn fascinatie voor de holocaust die daarmee samenhangt. Hij tovert de revolutionaire vrijdenker tevoorschijn die iedereen vergeten was. Hij vertelt waarom hij pas na zijn 50ste doctoreerde aan de universiteit, en ik vraag hem hoe het is om je eigen broer eerste minister van België te zien worden.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Dirk Verhofstadt.

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Thomas Paine is een totaal vergeten figuur. Toch was hij één van de belangrijkste verlichtingsdenkers.”

1. Thomas Paine: De rechten van de mens. Bestel hier (affiliate)

2. Stefan Zweig: De wereld van gisteren. Bestel hier (affiliate)

“Primo Levi schrijft: ‘De geschiedenis van de vernietigingskampen behoort door ieder mens begrepen te worden als een sinister alarmsignaal.’ Het is iets dat we absoluut niet mogen vergeten en dat we moeten doorgeven aan de komende generaties.”

3. Primo Levi: Is dit een mens. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Dirk Verhofstadt: Pius XII en de vernietiging van de joden

-Dirk Verhofstadt: Pleidooi voor individualisme

-John Locke

-Immanuel Kant

-Adam Smith

-Denis Diderot

-Jean le Rond d’Alembert

-Paul-Henri Thiry, Baron d’Holbach

-Markies de Condorcet

-Voltaire

-Edmund Burke: Reflections on the revolution in France

-Dirk Verhofstadt: Het liberale denken van Thomas Paine

-Cesare Beccaria

-Dirk Verhofstadt: In gesprek met Johan Braeckman deel 1

-Charles Darwin

-Elias Canetti: De behouden tong

-Fjodor Dostojevski

-Stefan Zweig: Schaaknovelle

-Friedrich Hayek

-Ludwig von Mises

-Milton Friedman

-Piet De Moor: Schemerland

-Etienne Vermeersch

-Bill Clinton

-Naomi Klein

-Primo Levi: De verdronkenen en de geredden

-Primo Levi: Het respijt

-Mario Vargas Llosa: De cultuur van de vrijheid

Links:

–Dirk Verhofstadt (Ugent)

–Liberales

“Ik kan als broer alleen maar fier zijn op wat mijn broer Guy gerealiseerd heeft. Ik vind dat onvoorstelbaar.”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

29 maart 20225 april 2022 door wimoosterlinck

gelezen: Willem du Gardijn: Het einde van het lied

Ik heb Het einde van het lied gelezen, een bijzondere roman van de Nederlandse schrijver Willem du Gardijn. Het boek bestaat uit drie delen en draait rond Adriaan. Hij is leraar klassieke talen, hij heeft een vrouw Aimée en een studiesubject: keizer Hadrianus uit de Romeinse oudheid. Hij wil te weten komen waar en hoe Hadrianus gestorven is.

Willem du Gardijn slaagt erin om uit een combinatie van drie schijnbaar eenvoudige deelverhalen een complexe roman op te bouwen. Hij tovert uit zijn materiaal een heldere lijn tevoorschijn die de kracht van echte literatuur openbaart: wie de concentratie opbrengt om de drie delen te lezen, wie haar diepe aandacht aan dit boek geeft, wordt beloond. Met een wervelend slot, maar vooral met een complexe ervaring over de dood en hoe je daarmee omgaat. Tegelijk vertelt het boek over taal en hoe wij verhalen maken, hoe wij beslissen dat een verhaal eruitziet. Waardoor deze roman op sluwe wijze meteen ook zichzelf spiegelt en in vraag stelt.

Het einde van het lied is een bijzonder boek, dat mij als lezer eerst in onzekerheid hield, om mij langzaam mee te sleuren, en op het einde te doen rechtkruipen met de vraag wat me in godsnaam overkomen was. Een rijk boek. Een ervaring, een belevenis.

Bestel Het einde van het lied in je plaatselijke boekhandel, of koop het boek hier. (affiliate)

27 maart 202229 maart 2022 door wimoosterlinck

met Lize Spit op boekenfestival FAAR in Oostende

23 maart 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #126: Lynn Van Royen

“Naarmate ik ouder word, kan ik lezen meer naar waarde schatten: ik hoef de gedachten van andere mensen, de bedenkingen die zij al hebben gemaakt, niet allemaal zelf te bedenken; ik kan ze via boeken tot mij nemen.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Lynn Van Royen (1989) is actrice. Je kan haar gezien hebben op televisie in Spitsbroers en Tabula Rasa, in De Twaalf, De dag en in de Duits-Deens-Belgische coproductie The Team. Voor haar rol in Beau Séjour kreeg ze de prijs voor beste actrice in een dramareeks op het televisiefestival in Monte Carlo. Ze is ook te zien in film en theater.

Ze woont in Nieuwerkerken bij Aalst samen met haar vriend acteur Maarten Ketels, met wie ze samen speelde in de reeksen Luizenmoeder en Onder vuur. Ik ging bij hen thuis op bezoek, Maarten deed de deur open en vertelde dat we eigenlijk in Reetveerdegem waren, het fictieve dorp uit De helaasheid der dingen van Dimitri Verhulst, dat geïnspireerd is op Nieuwerkerken.

Lynn en ik gingen op de eerste verdieping zitten, tussen de boekenrekken die Maarten zelf gemaakt heeft, naast een bureau met een grote opgezette vogel erop. Lynn vertelt over de ordening in de bibliotheek, over het boek dat ze knuffelde en waarvoor ze weende toen het uit was, en over de grote klassieker die ze maar niks vond. Het gaat over je eigen pad gaan, acteren, tuinieren, een kind krijgen als je begin de 20 bent en hoe dat haar veranderde.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Lynn Van Royen.

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“De alchemist is mij vijf à zes jaar geleden door drie mensen aangeraden op anderhalve week tijd. En het boek gaat daar ook over: de tekens zien, en dingen herkennen.”

1. Paulo Coelho: De alchemist. Bestel hier (affiliate)

2. Connie Palmen: De wetten. Bestel hier (affiliate)

“Ik kon De schaduw van de wind niet wegleggen, het zuigt je helemaal op. De laatste 100 pagina’s heb ik een paar dagen uitgesteld. En toen het boek uit was, moest ik een beetje wenen, en heb ik het echt geknuffeld ter afscheid.”

3. Carlos Ruiz Zafón: De schaduw van de wind. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

–Rika Ponnet

-Connie Palmen: Jij zegt het

-Sylvia Plath

-Milan Kundera: De ondraaglijke lichtheid van het bestaan

-Samson en Gert (stripreeks)

-Merho: De Kiekeboes (stripreeks)

-Lynn Van Royen: #kleingelukske

Links:

-Lynn Van Royen op instagram

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

22 maart 202227 maart 2022 door wimoosterlinck

gelezen: Nausicaa Marbe: Wachten op het Westen

Ik heb Wachten op het Westen gelezen, een roman van de Nederlandse schrijfster Nausicaa Marbe, waarin ze terugblikt op haar jeugd in het Roemenië onder de dictatuur van Ceausescu.

De coronacrisis, de maatregelen die vanaf 2020 in Europa genomen werden, de grenzen die moesten sluiten, werpen Nausicaa Marbe even terug naar haar jeugd. Toen woonde ze met haar ouders in Roemenië, een land dat kreunde onder de dictatuur. Ceausescu probeerde elke vezel van het openbare leven te onderdrukken, steeds was er de dreiging om opgepakt te worden door de Securitate, de geheime dienst, omdat je iets verkeerds deed of gezegd had.

Onder de dictatuur werden de levensomstandigheden steeds slechter. Alle kwalitatief hoogstaande goederen werden uitgevoerd naar het westen om de staatskas te spijzen. De eigen bevolking verarmde, kreeg steeds zwaardere rantsoeneringen opgelegd en werd zelfs geconfronteerd met hongerwinters: nauwelijks voedsel, nauwelijks verwarming.

Nausicaa Marbe beschrijft hoe haar ouders probeerden om haar in deze sombere omstandigheden een normale opvoeding te geven, en hoe ze haar rustig voorbereidden op de dag dat ze naar het westen zou vluchten.

Wachten op het Westen is een meeslepend boek. De onderdompeling in het Roemenië onder de dictatuur is confronterend en overrompelend, de beschrijving van het westen door iemand die net uit het oostblok komt ontroerend. Een prachtige roman die een brok geschiedenis combineert met een bespiegeling op onszelf, vandaag.

Koop Wachten op het Westen liefst in je plaatselijke boekhandel, of bestel het boek anders hier (affiliate).

21 maart 202221 maart 2022 door wimoosterlinck

gelezen: Christine Van den Hove: Het huwelijk

Het verhaal in Het huwelijk begint bij Gaspard, een Vlaamse spoorarbeider die in 1928 in Appelterre-Eichem, deelgemeente van Ninove, trouwt met Justine. Justine wil na haar bevalling haar dochter Adèle niet zien, ze kan haar eigen kind niet verdragen. Justine heeft buien van neerslachtigheid, afgewisseld met energieke perioden, en lijkt op geen enkele manier gemaakt voor het huwelijk. We volgen hun leven en dat van hun kinderen en kleinkinderen, terwijl Gaspard probeert om zijn eigen weg te gaan.

Het huwelijk is een Vlaamse roman: Vlaams in taal, in sfeer- en plaatsbeschrijving, in het hopeloze gebrek aan communicatie dat op Vlaamse wijze door het hele boek verweven zit. Vlaanderen, waar men gevoelens nooit uit, waar men problemen steeds wegmoffelt.

Dit korte, gevoelige boek is een familiegeschiedenis die tot vandaag leidt. Schrijfster Christine Van den Hove heeft Vlaanderen intussen geruild voor de Franse Pyreneeën.

Het huwelijk is een ontroerende roman over sterke vrouwen, mannen die er het beste van proberen te maken, en kinderen die er ook zijn, soms per ongeluk. Over hoe een aanleg tot neerslachtigheid doorheen generaties lijkt te worden doorgegeven. Een verhaal dat enkel kan leiden tot begrip en mededogen.

Koop Het huwelijk in je plaatselijke boekhandel. Of bestel het boek hier (affiliate).

16 maart 202216 maart 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #125: Guinevere Claeys

“Is dat niet waar wij allemaal naar zoeken, om getroost te worden voor die simpele, vreselijke waarheid van dit sterfelijke leven?”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Dit is een aflevering van de podcast ‘drie boeken’ naar aanleiding van het non-fictie-boekenfestival FAAR in Oostende.

Guinevere Claeys (1979) is chef van De Standaard der Letteren, de literaire bijlage van de krant De Standaard. Ze werkte eerder als journaliste voor Knack, De Tijd en DS Weekblad.

Ze groeide op in De Vier Winden, het Permeke-huis en museum in Jabbeke. Nu woont ze in Oostende, naast de Sint-Petrus en Pauluskerk. Ze vroeg om niet aan te bellen, om haar twee jonge katers geen trauma te bezorgen. We gingen helemaal in het topje van haar huis zitten, waar haar werktafel staat, en een kast met stapels boeken erop.

Ons gesprek ging over vluchten naar Gent en terugkeren naar Oostende, over hoe het is om op te groeien in het Permeke-museum, over haar correspondentie met één van de schrijvers van haar drie boeken. Ze vertelt over het boek waar ze zelf als personage in voorkomt. Over rouw en troost en boeken in de ijskast steken. En je verneemt ook de code van haar gsm. En dat heeft zelfs met een boek te maken.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Guinevere Claeys.

“Lezen voor het slapengaan vind ik oneervol tegenover het boek, dat voelt als: ik heb u gewoon maar even nodig om in slaap te vallen.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Joan Didion is één van de schrijvers die je leest en die je nooit meer verlaat. The year of magical thinking is het rouwboek der rouwboeken.”

1. Joan Didion: The year of magical thinking. Bestel hier (affiliate)

“Wim Kayzer is een supergoede programmamaker en interviewer, maar hij is ook een onwaarschijnlijk schrijver. Lees dit en je bent een leven rijker.”

2. Wim Kayzer: De laatste tafel. Bestel hier (affiliate)

“Als beginnend journalist was Bernard Dewulf voor mij bijna studerend lezen: wat een stilist.”

3. Bernard Dewulf: Toewijdingen. Verzamelde beschouwingen. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Als ik écht kwaad word, dan begin ik in het West-Vlaams.”

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Zadie Smith

-Arnon Grunberg

-Ian Buruma

-Joan Didion: The white album

-Joan Didion: Blue nights

-Georg Wilhelm Friedrich Hegel

-Johann Gottlieb Fichte

-Bertold Brecht

-J.M. Coetzee

-Hugo Camps

-Bernard Dewulf: Loerhoek

-Bernard Dewulf: Kleine dagen

-Wouter Deprez

-Bernard Dewulf: Naar het gras

-Koen Peeters: Kamer in Oostende

-Bregje Hofstede: Slaap vatten

Links:

–het non-fictie-boekenfestival FAAR in Oostende

–Permeke museum in Jabbeke

–The New York Review of Books (magazine)

–London Review of Books (magazine)

–The Paris Review (magazine)

–Joan Didion: The Center Will Not Hold op Netflix

–Dorotheenstädtischer Friedhof in Berlijn

–Wim Kayzer interviewt J.M. Coetzee

-podcast De Standaard der Letteren

-podcast Oostende Bonsoir

“Oostende in het najaar, dat is voor gevorderden. I love it, maar het is tough love.”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

15 maart 202221 maart 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #124: Thomas Van der Plaetsen

“Ik heb altijd graag gelezen, sinds ik jong was. Vroeger vooral non-fictie om bij te leren, de laatste jaren meer en meer in de richting van fictie. Non-fictie verandert door de tijd, het bewijs verandert, de onderzoeken veranderen, terwijl fictie altijd een soort van eeuwige waarheid raakt.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Thomas Van der Plaetsen (1990) is tienkamper. Hij studeerde toegepaste informatica aan Hogent. In 2014 haalde hij brons op het wereldkampioenschap indoor. In datzelfde jaar werden bij hem afwijkende resultaten na een dopingcontrole vastgesteld. Bleek dat hij teelbalkanker had. Hij werd geopereerd en kreeg chemo. Én maakte een spectaculaire comeback. In 2016 werd hij Europees kampioen, datzelfde jaar behaalde hij een achtste plaats op de olympische spelen in Rio. Tijdens de olympische spelen in Tokio in augustus 2021 raakte hij geblesseerd bij de tweede discipline, het verspringen, en moest hij in een rolstoel weggereden worden. Hij is intussen geopereerd.

Thomas Van der Plaetsen tienkampt niet alleen, hij leest ook. We hadden afgesproken in zijn ouderlijk huis in Deinze in Oost-Vlaanderen. Waar we aan de livingtafel gingen zitten om over zijn drie boeken te praten.

Hij vertelt over de schrijver van wie hij alles gelezen heeft, of toch op één boek na dat klaarzat in zijn valies. Over zijn boekenkast in zijn huis in Zuid-Afrika. maar ook over blessures, over een speciale kinesitherapeut in Ierland, en op het einde vertelt hij wat hij denkt tijdens elke tienkamp.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Thomas Van der Plaetsen.

“Sinds mijn blessure in Tokio lukt het mij niet om te lezen. Ik probeerde te aanvaarden wat er was gebeurd, en ik was niet 100 procent op mijn gemak, ik kon mij moeilijk concentreren. Net als na mijn kanker, zeeën van tijd en toch lukt het mij niet om mij aan een boek te verbinden.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Richard Feynman was een fysicus, een heel memorabel karakter, en hij was een groot voorstander van nieuwsgierigheid en leergierigheid. En daarover gaat zijn boek: dat de wereld verrassender is dan je denkt.”

1. Richard Feynman: Surely you’re joking Mr. Feynman. Bestel hier (affiliate)

“Ik wist enkele jaren geleden niet goed wie Kurt Vonnegut was en ook niet wat voor soort boeken hij schreef, maar toen bizar genoeg is hij voorgekomen in mijn dromen. Ik ben een levendige dromer, en in een aantal dromen op korte tijd kwamen er referenties naar zijn boeken.”

2. Kurt Vonnegut: Mother night. Bestel hier (affiliate)

“Ishiguro kan ongelooflijk mooi schrijven. Alles vloeit van de pagina. Op die manier kruipt hij beetje bij beetje onder je huid. Ik vind The Remains of the Day zo fantastisch omdat het zo ingetogen is. Het is een masterclass in hoe mensen hun geheugen onderdrukken om moeilijke waarheden niet te moeten aanvaarden.”

3. Kazuo Ishiguro: The remains of the day. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Arkadi en Boris Stroegatski: Roadside Picnic

-Arkadi en Boris Stroegatski: Hard to be a god

-Kurt Vonnegut: Cat’s cradle

-Kurt Vonnegut: Slaughterhouse-Five

-Kazuo Ishiguro: Never let me go

-Kazuo Ishiguro: The buried giant

-Kazuo Ishiguro: Klara and the sun

-Thomas Van der Plaetsen: Back on track

-Michail Boelgakov: The master and Margarita

-Sylvain Tesson: Zes maanden in de Siberische wouden

Links:

–de website van Thomas Van der Plaetsen

“Fictie ontwapent. Het is het personage dat iets leert. Je hoeft niet akkoord te zijn met het idee van het boek om het een mooi boek te vinden.“

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

“De toekomst is een zwart gat nu. Misschien zou ik me nog het liefst van al terugtrekken in een blokhut in het bos, en een aantal maanden lezen, om terug een beetje connectie met mezelf te vinden of met de wereld.”

8 maart 202215 maart 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #123: Roos Oosterlinck

“Als ik een beetje boos ben en ik wil alleen zijn, dan pak ik mijn boek en kruip ik in de wasmand.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Dit is een extra aflevering van de podcast ‘drie boeken’ naar aanleiding van de jeugdboekenmaand in Vlaanderen. Ik praat in deze aflevering met een jonge maar zeer enthousiaste veel-lezer, namelijk: mijn dochter Roos.

Roos Oosterlinck is geboren in 2012. Ze heeft een broer Bo, die is geboren in 2016. Haar mama, mijn vriendin, heet Marie. Wij wonen met ons vieren in Gent. Roos zit op het moment van ons gesprek in het vierde leerjaar. Ze leest supergraag.

We gingen zitten in haar kamer, en Roos vertelt waarom er zo weinig boeken in haar kamer liggen, ze vertelt over haar favoriete grappige én ontroerende boeken, over lezen in de klas. Ze vertelt over wat er gebeurt als we samen naar de bibliotheek gaan, over Harry Potter-lego, wat ze leest als we in de auto zitten, én je hoort een raadsel uit Jommekes raadselboek, ook een klassieker.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Roos Oosterlinck.

“Ik ben heel kieskeurig in boeken. Ik kan hebben van: neen, dit boek heeft té lelijke tekeningen om te lezen. No way. Meestal lees ik ook de achterkant, en als er een tekst staat waar ik geen bal van snap, dan denk ik: neen, geen leuk boek. Al heb ik onlangs in de klas toch een boek gelezen met een lastige tekst op de achterkant, en het boek was best gemakkelijk.“

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Ik vind het heel indrukwekkend hoeveel fantasie J.K. Rowling heeft, en ik vond het heel cool om te lezen wat er allemaal gebeurde.”

1. J.K. Rowling: Harry Potter en de Steen der Wijzen. Bestel hier (affiliate)

“Ik vind Oma boef vooral leuk omdat het grappig is. Op het einde liet de koningin haar onderbroek zien, en toen zag Ben: wow, de koningin is zelf een schurk. Die kon dat volgens mij zien omdat die onderbroek een schurkenonderbroek was of zoiets, ik weet het niet.”

2. David Walliams: Oma boef. Bestel hier (affiliate)

“Soms kan ik heel erg geraakt zijn door een boek. Dan is dat meestal een goed boek, en bij Adelaar in de sneeuw had ik dat.“

3. Michael Morpurgo: Adelaar in de sneeuw. Vind het boek hier

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Tom Fletcher: De braniebende

-Anja Vereijken: Mijn hoofd is even weg

-David Walliams: Opa vlucht

-David Walliams: Tante troela

-David Walliams: Papa bandiet

-David Walliams: Een broodje rat

-David Walliams: Joe Biljoen

-David Walliams: De ergste ouders van de wereld

-Stijn De Paepe: Het lijkt wel een feestje

–Jommekes vet maffe moppenboek

-Edward van de Vendel: Rekenen voor je leven

-Roald Dahl: De heksen

-Roald Dahl: Sjakie en de chocoladefabriek

-Roald Dahl: Sjakie en de grote glazen lift

-Roald Dahl: Matilda

-Roald Dahl: De fantastische meneer Vos

-Roald Dahl: De tovervinger

-Roald Dahl: Joris en de geheimzinnige toverdrank

-Jochem Myjer: De gorgels

-Chris Smith: Supernormaal

Links:

–Ik wilde geen kinderen (en nu heb ik er twee): het boek dat ik schreef over Roos en Bo

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

4 maart 20228 maart 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #122: Bart Moeyaert

“De afgelopen vijf jaar is er zo ongelooflijk veel gebeurd, mama en papa dood, grote prijs winnen, boek schrijven, verhuizen, samenwonen. Vandaar dat het mij absoluut niet verbaast dat ik deze drie boeken overhoud. Op dit moment ben ik als een spons levens aan het opnemen om er dingen uit te leren.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Mijn gast in deze aflevering is schrijver Bart Moeyaert (1964), geboren als zevende zoon in een familie. Hij studeerde voor leerkracht en debuteerde al in 1983 met zijn boek Duet met valse noten. Hij schreef jeugdverhalen, romans, dichtbundels, scenario’s en theater. Enkele van zijn werken: Kus me, Blote handen, Broere, De schepping, Graz. Zijn boeken werden vertaald in meer dan 25 talen, hij vertaalde ook zelf. Bart Moeyaert is ongelooflijk veel gelauwerd; in 2019 kreeg hij zijn grootste prijs tot nu toe: de prestigieuze Astrid Lindgren Memorial Award.

Ik zocht hem thuis op; hij verhuisde in 2019 van Antwerpen naar Kalmthout. In het huis: een boekenkast die een enorm stuk van een grote muur bedekt, ik passeerde langs zijn schrijfkamer. We gingen zitten aan een tafel tussen keuken en living. Rond mij zag ik veel ruimte, een paar mooie foto’s en kunstwerken, en de tuin.

Je gaat luisteren naar een zeer introspectief gesprek. Bart Moeyaert vertelt waar hij nu, op dit moment mee bezig is. Het gaat over de heroriëntatie van zijn leven na de dood van zijn ouders, na zijn eigen scheiding ook. Over aanvaard worden als schrijver, over de lezing van Paul Auster die hij ooit bijwoonde. Ik vraag hem op het einde vlakaf naar het effect van de Astrid Lindgren Memorial Award op zijn boekenverkoop. En hij vertelt voor de eerste keer over het nieuwe boek dat hij aan het schrijven is.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Bart Moeyaert.

“Ik ben heel bewust aan een bibliotheek begonnen. Ik denk dat ik twaalf was. Op een vrijdagavond na de muziekles had ik nog een halfuur om naar boekhandel De Meester te gaan, om één boek te kiezen met het bedrag dat ik gespaard had. En dat is toen Briefgeheim van Jan Terlouw geworden.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Het intrigeert mij hoe Alma Mahler een – om het beleefd te zeggen – neen, ik durf het niet te zeggen – een waardige slet was.” (lacht)

1. Alma Mahler: Mijn leven. Bestel hier (affiliate)

“Ik denk dat ik zeven of acht was, ik las al veel, ik ging al naar de bibliotheek, ik wist dat boeken van een uitgeverij kwamen, en toch had ik het naïeve idee dat boeken in één exemplaar bestonden. Eén exemplaar. Sterker nog, ik heb een tijdje gedacht dat schrijvers hun boek ook zelf maakten: met karton, papier, plakband enzovoort.”

2. Paul Auster: Winterlogboek. Bestel hier (affiliate)

“Toen ik Walk through walls las – het was op een lang weekend in de Ardennen – ben ik op een aantal plekken in het boek spontaan beginnen te huilen. Ik denk dat het was omdat zij over haar relaties nadenkt, over hoe ze haar lijf heeft ingezet in haar kunst maar ook in haar relaties, en dat dat bij mij heel veel zaken triggerde, namelijk dat ik zelf vast kon zitten, dat ik bepaalde grenzen niet over ging. Door loslaten word je een stuk gelukkiger, een stuk vrijer.”

3. Marina Abramović: Walk through walls. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Bart Moeyaert: Duet met valse noten

-Bart Moeyaert: Kus me

-Bart Moeyaert: Blote handen

-Bart Moeyaert: Broere

-Bart Moeyaert: De schepping

-Bart Moeyaert: Graz

-Jan Terlouw: Briefgeheim

-Astrid Lindgren

-J.D. Salinger: The Catcher in the Rye

-Aidan Chambers: Je moet dansen op mijn graf

-Bart Moeyaert: Terug naar af

-Bart Moeyaert: Wespennest (herwerkte versie van Suzanne Dantine)

-Sherill Tippins: February House

-Johan Harstad: Max, Mischa en het Tet-offensief

-Johan Harstad: Buzz Aldrin, waar ben je gebleven?

-Lydia Davis: Bezoek aan haar man

“Tot vandaag merk ik dat de zaadjes die Astrid Lindgren heeft geplant, doorspelen: het belang van familie, het belang van erbij horen, of beter: het niet-belangrijke van erbij horen.”

Links:

–de website van Bart Moeyaert

–tentoonstelling Do Ho Suh in Museum Voorlinden in Nederland

–The Durrells (tv-serie)

–Bestaan kan iedereen – podcastreeks van Bart Moeyaert

“Toen ik de Astrid Lindgren Memorial Award kreeg, zei de jury letterlijk dat ik net als Lindgren kies voor de outsider, voor het buitenbeentje. Dat was de geweldigste knuffel die ze me konden geven op dat moment, en het raakte mij heel erg, omdat ik daar nog nooit had bij stilgestaan.”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

“Ik vind het verschrikkelijk als je niet wordt gezien als wie je echt bent.”

1 maart 20228 maart 2022 door wimoosterlinck

gelezen: Marie Kessels: Levenshonger

Een ontdekking: ik heb de roman Levenshonger van de Nederlandse Marie Kessels gelezen. (Bestel het boek hier.) In het boek vertelt de schrijfster het fictieve verhaal van Elzbieta, een Poolse die na haar verhuis naar Nederland enkele maanden in een vleesverwerkend bedrijf werkte.

We lezen over het leven als arbeider bij PerfektKost, een gigantisch bedrijf dat varkensvlees verwerkt. De arbeiders werken lange uren aan de band in een koude hal, met de handen in het vlees, tussen bloed en uitwerpselen. Ze onderdrukken zoveel mogelijk elk gevoel om hun krachten te sparen en het einde van de dag te halen, sommigen compenseren dat na het werk met seks en geweld. De beschrijving door Marie Kessels is complex, bedachtzaam, beklemmend en blijft aan je kleven, zoals de bloedgeur van de fabriek aan de arbeiders.

Thuis zorgt Elzbieta voor haar kostganger Jozef, die zichzelf stiekem schminkt ’s nachts. Ze gaat talen studeren in café Annapaviljoen. Ze vertelt over de mooie buurjongen Danny, over haar huisgenote Bo die opgroeide tussen de aquaria van haar vader en een rat in huis houdt.

Levenshonger gaat over de wreedheid van mensenwereld en dierenwereld, en het verschil daartussen. Tegelijk gaat het over dominantie: wie is hier baas over wie, wie bevolkt de onderste laag, wie verwerkt wie tot filets? Een roman over zwaar fysiek werk en wat dat doet met een mens. En tegelijk gaat Levenshonger over hoe je je nuttig maakt in de wereld, over zingeving enfin. Een boek dat blijft plakken. Een aanrader.

Allemaal zijn we op een dag uit ons knusse warme mandje gesodemieterd en toen meteen ontnuchterd. We gingen slapen, het werd ochtend en we hadden geen idéé hoe we ons moesten verhouden tot het nieuwe en vreemde om ons heen, en tot het nieuwe en vreemde in onszelf. (p. 242)

Koop het boek in je plaatselijke boekhandel, of bestel het hier.

26 februari 20221 maart 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #121: Anemone Valcke

“Psychologische boeken zijn voor mij heel belangrijk omdat ik zo in de geest van een personage kan kruipen, en kan zien wanneer iemands grens wordt overschreden. En dat fascineert mij heel hard.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Anemone Valcke (1990) speelt film, tv en theater. Ze was te zien in de films Aanrijding in Moskou, Bo, Adem, Offline en recent in Cool Abdoul. Op tv in de reeks Vriendinnen, in Bevergem, De Bende van Jan De Lichte en in Storm Lara. Op theater speelde ze bij Ontroerend Goed en met Arne Sierens.

Ze woont al enkele jaren in Brussel. Ik ging haar opzoeken in het appartement waar ze woont samen met haar vriend. De woonkamer kijkt uit op de VRT-toren. We gingen zitten aan een tafeltje naast de boeken- en platenkast.

Anemone vertelt over het boek dat ze haar moeder wil doen lezen, maar nu nog niet. Over de mannenboeken die ze speciaal voor mijn komst verhuisd heeft, weg uit de living, over acteren en jezelf blootgeven, over complimenten en schrijven.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Anemone Valcke.

“Ik ben niet zo’n lange lezer die vier uur na elkaar kan lezen, want ik val in slaap of ik ben afgeleid door mijn eigen gedachten. Ook al is het een mega-interessant boek, ik ben afgeleid, ik zit gewoon ergens anders.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Ik ben in corona in een totale introspectieve modus geraakt, ik ben ook in therapie gegaan. En The book you wish your parents had read heeft mij daarbij ongelooflijk geholpen, omdat het de patronen, de verhoudingen met je ouders goed uitlegt.”

Philippa Perry: The book you wish your parents had read. Bestel hier (affiliate)

“Er is één hoofdstukje in het boek Afhankelijkheidsverklaring waarvan ik foto’s neem met mijn gsm en naar al mijn vriendinnen stuur: Do you think we should all try feminism at least once.”

2. Rebekka De Wit: Afhankelijkheidsverklaring. Bestel hier (affiliate)

“Voor mij was The first bad man één van de eerste boeken geschreven door een vrouw die echt ging over de psychologie en de inherente strugglings van vrouw zijn.”

3. Miranda July: The first bad man. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Johan Harstad: Max, Mischa & het Tet-offensief

-Louis Paul Boon: De bende van Jan de Lichte

-Esther Perel

-Sandro Veronesi: De kolibrie

-Sandro Veronesi: Kalme chaos

-Erwin Mortier

-Leo Pleysier: Wit is altijd schoon

-Ali Smith

-Sally Rooney

-J.K. Rowling: Harry Potter (reeks)

-Deborah Levy: Things I don’t want to know

-Elizabeth Gilbert: Stad van meisjes

-Ilja Leonard Pfeijffer: Grand Hotel Europa

-Willie Vandersteen: De Rode Ridder (stripreeks)

-Marc Sleen: Jommeke (stripreeks)

-Merho: De Kiekeboes (stripreeks)

-George Orwell: Why I Write

-Miranda July: No one belongs here more than you

Links:

–Anemone Valcke op instagram

-podcast drie boeken met Charlotte De Bruyne

“Er is maar één plek waar ik echt kwetsbaar durf te zijn, en dat is op een podium. Want dat is veilig.”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

22 februari 20221 maart 2022 door wimoosterlinck

drie boeken #120: Dalilla Hermans

“Onlangs was ik zo verloren in een boek; ik besefte dat ik de bus in brugge in de verkeerde richting had genomen, en dat ik bijna in Knokke-Heist was.”

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

Dalilla Hermans (1986) is schrijfster, theatermaakster en columniste. Ze werd bekend door haar deelname aan De Slimste Mens ter Wereld. Maar had daarvoor in 2014 al een open brief geschreven waarin ze als zwarte Vlaamse vrouw racisme aankaartte. In 2019 veroorzaakte ze opschudding met haar beslissing om niet meer als racisme-expert op te draven bij de VRT. Ze schreef ook het boek Het laatste wat ik nog wil zeggen over racisme. Nu is ze is vaste columniste bij De Standaard en maakt ze theater. Ze schreef ook twee kinderboeken en een thriller.

Dalilla Hermans woont in Sint-Kruis bij Brugge, samen met haar man en hun drie kinderen. Ik zocht haar daar op. We gingen zitten aan de tafel naast de keuken, met uitzicht op de livingmuur waar in de toekomst een boekenwand moet komen. Ze vertelt over lezen op de bus en zo hard in een boek zitten dat je ergens uitkomt waar je helemaal niet moet zijn. In haar geval: Knokke-Heist. Over boekenliefde, gedichten lezen en voorlezen voor de kinderen. Tijdens ons gesprek kwam haar man ook binnen met broodjes, met de woorden: ja ik woon hier ook.

Veel luisterplezier met de drie boeken die je moét gelezen hebben volgens Dalilla Hermans.

“Ik ben een veellezer, of toch: ik koop heel veel boeken. Da’s een beetje mijn défault. Maar mijn man verzamelt sneakers, en da’s veel duurder.” (lacht)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

“Humans is een boek dat iedereen zou moeten hebben, omdat het je verplicht om na te denken over hoe mensen overal ter wereld eigenlijk hetzelfde zijn.”

1. Brandon Stanton: Humans. Bestel hier (affiliate)

“De bundel Nog iets dat ik weet over jou is het boek dat mij in de poëzie getrokken heeft. Stefaan Pauwels kan op een kleine, simpele manier iets heel groots zeggen.”

2. Stefaan Pauwels: Nog iets dat ik weet over jou. Bestel hier

“What doesn’t kill you makes you blacker is één van de grappigste boeken die ik ooit heb gelezen.”

3. Damon Young: What doesn’t kill you makes you blacker. Bestel hier (affiliate)

luister hier naar de podcast (via Apple Podcasts)

luister hier naar de podcast (via Spotify)

De andere auteurs en boeken waarover we het tijdens ons gesprek hadden:

-Fleur Pierets

-Dalilla Hermans: Brown girl magic

-Dalilla Hermans: Brief aan Cooper en de wereld

-Dalilla Hermans: Het laatste wat ik nog wil zeggen over racisme

-Dalilla Hermans: Black-out

-Dalilla Hermans: Brown Boy Joy (nog te verschijnen)

-Jozefien Daelemans

-Colson Whitehead: The Nickel Boys

-Naeeda Aurangzeb: 365 dagen Nederlander

-Mark Coenen: Alle mannen zijn onnozelaars

-Naeeda Aurangzeb: Hé lekker ding. 365 dagen vrouw

Links:

–de website van Dalilla Hermans

–Stefaan Pauwels op Substack

–theatervoorstelling Her(e)

–theatervoorstelling Us, (k)now

-podcast The black guy who tips

–boekhandel ’t Stad Leest in Antwerpen

–boekhandel Paard V an Troje in Gent

–podcast Keihard van Dalilla Hermans en Jozefien Daelemans

“Goodreads, daar word ik zenuwachtig van, omdat mijn eigen werk er ook op staat.”

Redactie voor deze podcast: Katoo De Langhe

15 februari 202222 februari 2022 door wimoosterlinck

gelezen: Jaap Robben: Zwijgmannen

De Nederlandse schrijver en dichter Jaap Robben schrijft een heerlijk boekje over de Poolse arbeiders die in zijn huis werken. Door de taalbarrière en hun vermeende stugheid heen probeert hij hen te leren kennen: hun gewoonten, hun geheimen, hun kinderen. Hij reist zelfs met hen mee naar Polen, waar ze thuis met de familie kerstmis vieren.

Zwijgmannen is een klein fijn boekje, grappig, speels en soms ontroerend. Het bestaat uit kleine hoofdstukken die eerder als feuilleton in Trouw te lezen waren.

Koop het boek in je plaatselijke boekhandel of bestel het hier.

13 februari 202215 februari 2022 door wimoosterlinck